لوله پلی اتیلن یا لوله تحت فشار، لوله تک جداره، لوله فشار قوی، لوله آبیاری قطره ای، از اکسترود کردن پلی اتیلن گرید EX3 شامل pe80 و pe100 و بدون افزودنی های دیگر همچون گرانول و مواد درجه دو ساخته میشود. لوله های پلی اتیلنی در سایزهای 1/2 اینچ تا 110 میلی متر بصورت کلاف 100 متری، و در سایزهای 125 میلیمتری تا 2400 میلیمتر در شاخه های 6 و 12 متری تولید می شود.
همین مواد پلی اتیلنی با دانسیته بالاست که به لوله پلی اتیلن تکجداره تحت فشار شکل ، ظاهر و مقاومت در فشار های 4 بار ، 6 بار ، 10 بار ، 16 بار و در لوله های پلی اتیلن گازی تا 20 بار را میدهد. این ویژگیها باعث محبوبیت آنها برای گازرسانی، آبیاری قطره ای و آبرسانی شده است. لوله HDPE در آب و هوای معتدل عملکرد بسیار مناسبی دارد. اگر ملاحظات نصب و مهندسی کامل رعایت گردد، از آنها می توان برای سالهای طولانی بدون هیچگونه مشکل و شکسته شدن لوله استفاده کرد .
لوله پلی اتیلن یکی از پرکاربردترین نوع از انواع لوله های جهان می باشد که از جنس پلی اتیلن با دانسیته بالا (HDPE) گریدهای HDPE100 و HDPE80 تولیدی شرکتهای پتروشیمی اراک، مارون، امیرکبیر، جم و ایلام، سابیک عربستان و بروج امارات ساخته می شود. این لوله ها در انتقال آب، گاز، فاضلاب و هر گونه سیال یا گازی که بخواهد با طی کردن راهی مشخص، از یک منبع تولید سیال به سمت مقصد نهایی جریان یابد، مورد استفاده قرار می گیرد
انواع لوله پلی اتیلن
لوله های پلی اتیلن در اصل به دو نوع تک جداره (تحت فشار) و دوجداره (ثقلی) تولید و عرضه می شوند. هرکدام از این نوع لوله مناسب در اجرای پروژه های مختص به خود به کار گرفته می شوند. مدل تک جداره در مصارف انتقال آب و زهکشی در زمینه کشاورزی، محافظت از کابل های برق و مخابرات کاربرد دارند. لوله های دوجداره پلی اتیلنی در شبکه های کوچک و بزرگ انتقال آب و فاضلاب بصورت ثقلی و بدون فشار درونی مورد استفاده قرار می گیرند.
لوله پلی اتیلن تک جداره
لوله پلی اتیلن تکجداره یکی از انواع لوله هایی است که میتوان از آن در فشارهای بین ۲ تا ۴۰ اتمسفر ( بسته به مواد اولیه و قطر و ضخامت لوله ) در صنایع مختلف استفاده نمود. ویژگی‌های منحصر بفرد لوله HDPE نسبت به انواع دیگر لوله‌ها ( فولادی، آزبست، و … ) باعث گردیده است که سرعت رشد استفاده از این لوله‌ها در شبکه‌های انتقال و توزیع آب و سیستم‌های آبیاری تحت فشار نسبت به دیگر موارد بسیار بیشتر باشد.
مصرف لوله آبیاری پلی اتیلن تحت فشار با گذشت زمان رشد چشمگیری داشته و این رشد فزآینده به دلیل استفاده از تکنولوژی های جدید در ساخت مواد اولیه با کیفیت بهتر، باعث شده است تا نسل جدیدی از لوله‌های HDPE های گرید (high grade) به وجود بیاید.
مشخصات لوله پلی اتیلن تکجداره
وزن کم و سهولت در حمل و نقل
مقاوم در برابر حرارت تا ۸۰ درجه سانتیگراد
مقاوم در برابر برودت تا ۷۰ – درجه سانتیگراد
مقاوم در مقابل فشار بالا تا ۱۶ اتمسفر
سهولت در نصب
مقاوم در مقابل ضربه
مقاوم در مقابل انواع مواد شیمیایی
دارای اتصالات متنوع
ضمانت کیفیت و مرغوبیت جنس تولیدی
مقاوم در مقابل تاثیر اشعه آفتاب و ازن
لوله پلی اتیلن دو جداره
لوله پلی اتیلن دوجداره جهت انتقال فاضلاب و سیالات بدون فشار داخلی و جریان بصورت ثقلی طراحی و ساخته شده است. این نوع از لوله ها توانایی تحمل فشار خارجی و نیروهای زیر سطحی و ترافیکی بسیار بالایی دارد و به دلیل دارا بودن این مزیت ممتاز و قیت پایین تر آنها نسبت به لوله های تکجداره تحت فشار در صنایع دیگر نیز از این لوله‌ها استفاده می‌نمایند.
به عنوان مثال از لوله‌های اسپیرال پلی اتیلن در پل‌سازی و راه‌سازی بسیار استفاده میکنند. لوله دوجداره پلی اتیلن غالبا با عناوین لوله کاروگیت و لوله‌های اسپیرال نامیده می شوند که تکنولوژی تولید آنها یکسان و تنها تفاوت آنها در قالب اکستروژن میباشد
مهمترین مشخصات لوله های پلی اتیلن دو جداره
ضریب زبری پایین
عدم گرفتگی لوله در اثر رسوبات
مقاوم در مقابل حلال‌ها و گازهای شیمیایی
وزن کم در مقایسه با لوله‌های بتنی مشابه
عدم نیاز به ماشین آلات سنگین در موقع اجرا، صرفه جویی در هزینه‌های اجرائی
عمر بسیار طولانی بهره‌برداری
تولید با تکنولوژی جدید و به روز باکیفیت بالا
لوله پلی اتیلنی فشار قوی ( تحت فشار )
لوله پلی اتیلن فشار قوی تک جداره یا همان لوله HDPE ( تحت فشار ) برای انتقال سیالات مجاز تحت فشار بکار می‌رود. انواع لوله تک جداره را نوع مواد اولیه و کاربرد آن مشخص میکند. باید توجه داشت از مفهوم فشار قوی در این لوله ها برداشت اشتباه نشود.
لوله پلی اتیلن فشار قوی در نظر عموم افراد به معنای لوله هایی با ضخامت بالا گفته میشود. در صورتی که این برداشت با توجه به پیشرفت تکنولوژی در زمینه ی صنعت و پلی اتیلن دیگر درست نیست. یعنی لوله های پلی اتیلن با مواد pe 80 و فشار کاری ۱۰ یار با لوله ای با همان فشار و سایز ولی با مواد pe 100 ، از لحاظ وزنی به ترتیب ۸۷۳=pe80 و مواد ۷۲۱=Pe۱۰۰ گرم بر متر میباشند. هر دو توان تحمل ۱۰ بار را دارند و از لحاظ استحکام تفاوتی ندارند. ولی در قیمت و ضخامت، لوله های با مواد pe 100 مناسب تر و مقرون به صرفه تر می باشند.
این نوع لوله اغلب تحت فشار مستقیم پمپ و در معرض مستقیم اشعه آفتاب قرار میگیرد. بنابراین برای حفظ استحکام و افزایش طول عمر آن باید از مواد دارای ترکیبات آنتی یو وی (ضد اشعه آفتاب) در تولید آن استفاده کرد. این لوله ها مشکی رنگ و دارای یک نوار آبی در کنار لوله هستند که نشان دهنده نوع مصرف آن می باشد.
کاربرد های لوله پلی اتیلن فشار قوی
لوله های پلی اتیلن تحت فشار یا فشار قوی دسته ای از لوله ها هستند که با توجه به کاربرد آنها مورد اقبال بسیار خوبی قرار گرفته اند. از کاربرد های ویژه ی آنها می توان به انتقال فاضلاب های شهری و روستائی، انتقال گازهای طبیعی، انتقال فاضلاب های صنعتی، در آبیاری تحت فشار چون آبیاری قطره ای و بارانی، سیستم های آبیاری متحرک، شبکه های زهکشی، سیستم های مایعات اشاره کرد.
از لوله پلی اتیلن فشار قوی اغلب برای انتقال آب با فشار بالا بخصوص در سطوح ناهموار و با شیب زیاد میتوان استفاده کرد. این لوله به دو شکل کلافی و شاخه ای (شاخه 6 متری و 12 متری بر اساس سفارش مشتری) و در فشارهای 10 اتمسفر و 16 اتمسفر PE80 و PE100 تولید می شود. بسته به نوع کاربرد، این لوله ها در متراژها و قطر های داخلی و خارجی مختلف تولید و ارائه میشوند.
پلی اتیلن چیست
پلی اتیلن پلیمری تشکیل شده از اتمهای کربن و هیدروژن و دارای پیوند مولکولی بسیار قوی می باشد که در عین خشک بودن، انعطاف بالایی نیز دارد. این ماده با چگالی بالا که با حروف اختصاری HDPE در بازار شناخته شده است را می توان در تولید لوله آبیاری استفاده کرد. مواد پلی اتیلنی که جهت تولید این لوله مورد استفاده قرار میگیرد با انواع دیگر این ماده که برای تولید سایر محصولات پلی اتیلنی مورد استفاده قرار میگیرد متفاوت میباشد.
انواع لوله پلی اتیلن بر حسب نوع مصرف
لوله های از جنس پلی اتیلن در صنایع مختلف و برای مصارف متنوعی میتواند مورد استفاده قرار بگیرد. مهمترین استفاده های این محصول در زیر آورده شده است.
لوله پلی اتین فاضلابی
جنس ساخت لوله پلی اتیلن های فاضلابی از مواد پلمیر می باشد. این لوله ها کاربرد های فراوانی دارند و برای جمع آوری فاضلاب ها و پسماند های صنعتی میتوان از آنها بهره گرفت. از دیگر کاربرد های آنها می توان به جمع آوری آب های سطحی، لوله های زهکش، فاضلاب های شهری و بین شهری اشاره کرد. این لوله ها اندازه، وزن و ضخامت بسیار قابل قبولی دارند. آنها قادرند فشارهای مختلف تا 6 بار را تحمل کنند و برای بار های بیشتر نیز قابل تولید هستند.
لوله پلی اتیلن گازی
از اولین کاربردهای لوله پلی اتیلن گازی می توان به انتقال گاز های طبیعی مخصوصا صنایع پتروشیمی نام برد. قدمت استفاده از این لوله بسیار زیاد است که میتواند دلیلی بر کیفیت و اهمیت این لوله باشد. در کشور های غربی حدود 90% لوله ها برای توزیع و انتقال گاز در صنعت از لوله های پلاستیکی استفاده می شود که اکثر آنها از از پلی اتیلن هستند. از مهم ترین مزایای این مدل می توان به نصب آسان، مقاومت بالا در برابر آتش، خوردگی و زنگ زدگی نام برد.
لوله پلی اتیلن کابلی
لوله پلی اتیلن کابلی یکی از بهترین گزینه ها برای عایق کردن و پوشش کابل های برق ، فیبر های نوری و … محسوب میشود. از این لوله ها میتوان برای حفاظت کابل ها در برابر بارندگی، ضربه، رعد و برق و برق گرفتگی استفاده کرد. حتی در مواردی باغداران و کشاورزان از این لوله ها برای آبیاری قطره ای و انتقال آب استفاده می کنند. به علاوه در بعضی موارد از مدل کابلی برای سیم کشی در مناطق شهری و بین شهری استفاده می شود.
لوله پلی اتیلن آبرسانی
لوله های پلی اتیلن آب رسانی همانطور که از نامشان پیداست برای انتقال آب شرب استفاده می شود. این لوله ها دارای قدمت زیادی هستند. این نوع از لوله ها تک جداره هستند و می توان از آنها در فشارهای بین 2.5 تا 25 استفاده کرد. از مزیتهای این محصول می توان موارد زیر را نام برد.
قابلیت و نصب آسان آن در مقایسه با سایر اتصالات و لوله ها
قدرت انعطاف پذیری بالا
نصب آسان
عمر طولانی، دوام بالا و قیمت مناسب
مقاومت در مقابل سایش و عوامل طبیعی واستحکام بالا در برابر مواد شیمیایی
پایین بودن میزان اصطکاک و ثابت بودن آن ها
عدم نیاز به پوشش و حفاظت کاتدی
مقاومت بالا در برابر حلال های آلی
مقاومت لوله های پلی اتیلن در برابر اشعه های فرابنفش آفتاب
مقاومت در برابر سرما و گرمای شدید
مقاوم در برابر فرسایش خاک و زلزله.
تاریخچه لوله پلی اتیلن
لوله پلاستیکی تحت فشار از حدود 70 سال پیش در صنایع مختلف اروپا و سپس ایالات متحده مورد استفاده قرار گرفته است. از جمله کاربردهای لوله پلی اتیلنی میتوان از آن برای انتقال آب و جابجایی سیالات شیمیایی، سیالات خنک‌کننده و گرم کننده، قطعات مختلف مصرفی در صنایع خودروسازی، استفاده به عنوان پوشش محافظ و عایق کابل‌های برق و فیبر نوری و مصارف گوناگون و مختلف دیگر را نام برد.
با استفاده از لوله HDPE، لوله کشی آسان و مناسب در صنایع همچون معادن، کشاورزی، صنعتی، کانال کشی را می توان استفاده کرد. لوله تحت فشار برای حالات مختلف از قبیل روی زمین، زیرزمین، شناور، زیردریایی، دفنی و … مورد استفاده قرار می گیرند.
انواع مواد اولیه پلی اتیلن
در یک دسته بندی کلی میتوان مواد پلی اتیلنی را به دو بخش تقسیم بندی کرد که در زیر به آنها پرداخته ایم.
مواد پلی اتیلن مشکی یا خودرنگ
مواد پلی اتیلنی مشکی به عنوان مواد اولیه جهت تولید لوله تحت فشار کاربرد دارد. لوله های آبیاری تحت فشار به رنگ مشکی تولید میشوند اما بطور طبیعی رنگ آنها سفید میباشد. برای مشکی نمودن لوله‌ها از افزودنی استفاده می نمایند. استفاده از مستربچ اگر کنترل شده نباشد و به مقدار کافی به مواد پلی اتیلن سفید اضافه نشود کیفیت محصول کاهش میابد.
همچنین در مرحله اکسترود اگر یک درصدی پراکنش کامل انجام نشود از کیفیت لوله کاسته خواهد شد. این موارد باعث خواهد شد لوله پلی اتیلن در آزمایشها با خطا مواجه شود. در نتیجه از این لوله‌ها در مصارف حساس و استراتژیک نمیتوان استفاده کرد و طول عمر آنها نیز به شدت کاهش می‌یابد.
در لوله های پلی اتیلنی که بمنظور استفاده در شبکه های گازرسانی استفاده می شود از مواد اولیه پلی اتیلن خودرنگ استفاده میشود که در این صورت نیازی به استفاده از مستربچ بهنگام تولید از بین می رود.
تا قبل از سال 1393 این مواد اولیه از کمپانی بروج امارات متحده عربی و یا کارخانه سابیک عربستان وارد میشد ولی از سال 1394 کارخانه پتروشیمی شازند اراک نسبت به راه اندازی خط تولید مواد اولیه پلی اتیلن خودرنگ اقدام نمود و ایران از واردات این مواد بی نیاز گردید.
مواد پلی اتیلن سفید
مواد پلی اتیلن سفید یا نچرال از محصولات تولیدی پتروشیمی‌های داخلی میباشد. هرچند ظرفیت این مجتمع‌های پتروشیمی جوابگوی نیاز بازار و مصرف داخلی نمی‌باشند. همچنین محصول تولیدی آنها جهت تولید لوله‌هایی با مصارف آب شرب، شبکه گازرسانی و سیستم‌های آتش نشانی مناسب نیست. علاوه بر این این مواد بدون رنگ میباشند و هنگام تولید لوله و در فرآیند اکستروژن، مستربچ به آن اضافه میشود. در نتیجه لوله پلی اتیلن تولید شده از این مواد در مقابل نور خورشید مقاومت بالایی نخواهد داشت و از عمر کافی برخوردار نمی‌باشد.
انواع سایز لوله پلی اتیلن
سایز های لوله پلی اتیلن براساس میلیمتر است اما بازاریان و دیگر افراد از اینچ هم استفاده میکنند . در جدول استاندارد INSO14427 تمامی سایز های این لوله ها براساس میلیمتر است و جداول را براساس میلیمتر، ضخامت و وزن تقسیم بندی کرده اند.
این لوله ها را می توان از سایز 16 میلیمتر تا سایز 3500 میلیمتر تولید کرد. برای تولید لوله تک جداره پلی اتیلن تا سایز 710 میلیمتر مقرون به صرفه و توجیه اقتصادی دارد و برای تولید لوله های دوجداره کاروگیت تا سایز 3500 را می توان تولید کرد.
جزئیات انواع سایزهای لوله پلی اتیلن و کاربرد آنها
سایز ۱۶ میلیمتر
نازک ترین اندازه این محصول لوله پلی اتیلن ۱۶ میلی متر می باشد. اغلب از این اندازه در سیستم آبیاری قطره ای استفاده می شود. همچنین این سایز مناسب برای استفاده در گلخانه میباشد و اتصالاتی مانند قطره چکان را به راحتی می توان به آن متصل کرد. اتصال پیچی و جوش از روش های متداول متصل کردن این نوع لوله با سایر لوله ها و اتصالات می باشد.
سایز ۲۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن سایز ۲۰ میلی متر را با نام لوله ی تک جداره نیز شناخته میشود. این اندازه نیز در انواع سیستم های آبیاری میتواند استفاده شود. سایز 20mm در فشار های حداقل ۶ بار تا حداکثر ۴۰ بار تولید و ارائه میشوند. انتخاب آنها بستگی به فشار آب داخل مورد نیاز باید انجام شود.
سایز ۲۵ میلی متر
سایز ۲۵ میلی متر این لوله ها در کلافهای ۱۰۰ و ۱۵۰ متری تولید میشود. از آنها میتوان در باغها و انتقال سیالات کم حجم و در فشار کاری ۱۰ و ۱۶ بار بهره گرفت . این لوله ها اغلب با استفاده از رابطهای پلی اتیلن به یکدیگر متصل شده و استحکام و آب بندی بسیار خوبی دارند .
سایز ۳۲ میلیمتر
لوله های پلی اتیلن ۳۲ میلی متر را میتوان در فشار های ۶ ,۱۰ ,۱۶ و نهایتا تا ۳۲ بار تولید و ارائه کرد. این لوله ها بیشتر برای سیالات با دبی کم و در باغها و زمینهای کشاورزی و امور مشابه مورد استفاده قرار میگیرند. این اندازه را در کلافهای ۱۰۰ و ۱۵۰ متری بسته به نیاز مشتری میتوان تولید نمود .
سایز ۴۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن سایز ۴۰ میلی متر را میتوان در فشارهای کاری ۶ الی ۳۲ بار به صورت شاخه و کلاف تولید کرد. این محصول در شاخه های ۶ متری و یا کلافهای ۱۰۰ الی ۱۵۰ متری قابل تولید میباشد. این سایز اغلب دارای دبی کم هستند. از آنها میتوان در مصارف کشاورزی جهت انتقال آب میتوان از آنها بهره گرفت.
سایز ۵۰ میلی متر
اندازه ۵۰ میلی متر این محصول را میتواند در فشارهای کاری بین ۵ الی ۳۲ بار ساخته شود. این اندازه از لوله نیز دارای دبی کم هستند.از این سایز نیز میتوان در باغ ها و زمینهای کشاورزی بهترین استفاده را برد.
سایز ۶۳ میلی متر
میتوان گفت یکی از پر کاربردترین سایزهای لوله پلی اتیلن ۶۳ میلیمتر است. از این اندازه در بسیاری از پروژه ها استفاده میگردد. سایز ۶۳ میلیمتر را میتوان در فشارهای کاری ۵ بار الی ۳۲ بار تولید و ارائه داد. این اندازه از لوله را در شاخه های ۶ متری و کلافهای ۱۰۰ و ۱۵۰ متری ساخته میشود.
سایز ۷۵ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۷۵ میلیمتر میتواند جهت آبرسانی و در مصارف کشاورزی در کلیه مصارف صنعتی و آبخیزداری مورد استفاده قرار بگیرد. این اندازه میتوان در فشارهای کاری ۵ بار الی ۲۵ بار تولید و ارائه شود.این لوله ها درشاخه های ۶ متری و کلافهای ۱۰۰ و ۱۵۰ متری ساخته و ارائه میشوند.
سایز ۹۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۹۰ میلیمتر برای انتقال سیالات با ماهیت آب و گاز مورد استفاده قرار میگیرند. این لوله ها در فشار های کاری ۵ بار الی ۲۵ بار تولید شده. نوع ومیزان فشار نیز بستگی به نوع مصرف در پروژه ها دارد .
سایز ۱۱۰ میلیمتر
معمولا لوله پلی اتیلن سایز ۱۱۰ میلی متر را میتوان جزو لوله های پر کاربرد در مصارف کشاورزی و خطوط آبرسانی دانست. فشار های مختلف در تولید این سایز بسته به نوع کاربرد آن متغیر خواهد بود.
سایز ۱۲۵ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۱۲۵ میلیمتر بیشتر برای انتقال آب با دبی متوسط مورد استفاده قرار میگیرد. عمده مصارف این اندازه در انتقال آب شرب و کشاورزی میباشد . فشار کاری برای این لوله ها ۵ الی ۲۵ بار میباشد و در کلافهای ۵۰ و ۱۰۰ متری تولید و عرضه میشوند.
سایز ۱۴۰ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۱۴۰ میلیمتر از کمترین بار مصرف در میان سایزهای دیگر این محصول را دارا میباشد. اندازه ۱۴۰ میلیمتر در فشار کاری ۶ اتمسفر الی ۲۵ اتمسفر در ابعاد ۶ و ۱۲ متری تولید میشود. از این لوله ها برای انتقال آب یا سیال متوسط در فشارهای مذکور استفاده میشود.
سایز ۱۶۰ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۱۶۰ میلیمتر جزو لوله های با دبی نسبتا متوسط محسوب میشود. از آن برای انتقال سیالات با ماهیت مایع مورد استفاده میشود. این لوله ها برای فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بار تولید شده و از انواع لوله های پر مصرف در انتقال آب محسوب میگردند.بر اساس درخواست خریدار متراژ این لوله ها ۶ و ۱۲ متر قابل تولید میباشد.
سایز ۱۸۰ میلی متر
سایز ۱۸۰ میلیمتر را میتوان از انواع کم مصرف لوله های پلی اتیلن قلمداد کرد. این سایز در فشار کاری ۵ الی ۲۵ بار تولید میشود .این اندازه اغلب برای انتقال سیالات مایع مانند آب در فشارهای عنوان شده مورد استفاده قرار میگیرد. متراژ در شاخه در این سایز لوله ها ۶ و ۱۲ متر میباشد که بر حسب درخواست خریدار قابل ارائه میباشد.
لوله پلی اتیلن سایز ۲۰۰ میلیمتر
از لوله پلی اتیلن سایز ۲۰۰ بیشتر در تجهیزات آبیاری استفاده می شود. استفاده سایز 200 میلی متر لوله های پلی اتیلنی در ایران به دلیل انعطاف پذیری بالایی که دارند برای سیستم های آبیاری توسعه یافته میباشد. این اندازه در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بارساخته و تولید میشوند.
لوله پلی اتیلنی سایز 9 اینچ معادل 225 میلیمتر
سایز ۲۲۵ میلی متر نیز اغلب برای مصارف آبرسانی از فشار کاری ۵ بار الی ۲۵ بار تولید و ساخته میشوند. لوله پلی اتیلن ۲۲۵ میلیمتر در شاخه های ۶ و ۱۲ متری بر اساس نیاز خریدار تولید و عرضه میشوند .
سایز ۲۵۰ میلی متر معادل 10 اینچ
اندازه ۲۵۰ میلیمتر لوله پلی اتیلن از انواع پر استفاده این محصول میباشد. از آن برای انتقال سیالات با ماهیت غیر اسیدی و مایع استفاده میشود. این سایز نیز در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بار تولید و ساخته میشوند. شاخه های آنها در ابعاد ۶ و ۱۲ متری بر حسب درخواست خریدار تولید میگردد.
سایز ۲۸۰ میلی متر
سایز ۲۸۰ میلیمتر نسبت به سایزهای دیگر مصرف کنندگان کمتری دارد.دلیل آن این است که سایز ۲۸۰ برای مصارف خاص و به صورت موردی مورد استفاده قرار میگیرند . لوله های پلی اتیلن ۲۸۰ میلیمتر در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بار متناسب با نیاز پروژه و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری ساخته و مورد استفاده قرار میگیرند .
سایز ۳۱۵ میلی متر
سایز ۳۱۵ میلی متر هم جزو لوله های با دبی بالا هستند و در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بار تولید و مورد استفاده قرار میگیرند .اندازه ۳۱۵ میلیمتر را در شاخه های ۶ و ۱۲ متری متناسب با نیاز خریدار قابل تولید و ارائه میباشد .
سایز ۳۵۵ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۳۵۵ میلیمتر نیز از دیگر سایزهای کم بار و مصرف میباشند که جهت انتقال سیالات با ماهیت مایع و غیر اسیدی مورد استفاده قرار میگیرند. لوله های پلی اتیلن ۳۵۵ در فشار های کاری ۵ الی ۲۵ اتمسفر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید میگردند.
لوله پلی اتیلن سایز ۴۰۰ میلی متر
یکی دیگر از سایز های پر کاربرداین محصول لوله پلی اتیلن ۴۰۰ میلی متر میباشد. اکثر مواقع در سیستم های آبرسانی شهری و فاضلابی مورد استفاده قرار میگیرد. در سایز ۴۰۰ میل همچنین فشار ۶، ۱۰ و ۱۶ اتمسفر قابل تحمل است .
سایز ۴۵۰ میلی متر
اندازه ۴۵۰ میلیمتر جزو اندازه های محسوب میشود که برای انتقال آب در دبی بالا مورد استفاده قرار میگیرد .لوله های پلی اتیلن ۴۵۰ میلیمتر را میتوان در فشارهای کاری ۵ الی ۲۵ بار یا اتمسفر و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری تولید و ارائه کرد.
سایز ۵۰۰ میلی متر
لوله پلی اتیلن ۵۰۰ میلی متر نیز از مهمترین و از بیشترین بار مصرف در بین لوله های سایز بالا در این محصول برخوردار میباشد . این لوله ها در فشارهای کاری ۵ الی ۲۰ بار بر اساس نیاز مشتری و پروژه ساخته شده و در شاخه های ۶ و ۱۲ متری عرضه میشوند.
سایز ۵۶۰ میلی متر
لوله های پلی اتیلن ۵۶۰ میلیمتر از انواع لوله های مصرفی در میان لوله های تکجداره پلی اتیلنی میباشند. از این اندازه برای انتقال سیالات با ماهیت مایع و غیر اسیدی استفاده میشود. این لوله ها در ابعاد ۶ و ۱۲ متری و فشار کاری ۵ الی ۲۰ بار ساخته و عرضه میشوند .
اتصالات لوله های پلی اتیلنی
اتصال پذیری لوله پلی اتیلنی ، ارزانتر و سریعتر از لوله فولادی است. چون سریعتر آب بندی می شود و نشتی ندارد و سرعت پروژه را افزایش می دهد. با استفاده از مواد پلی اتیلنی امکان ساخت انواع اتصالات وجود دارد که با استفاده از انواع روشهای جوشکاری می تواند خط لوله مطمئنی را طراحی و اجرا نمود. در زیر به بررسی انواع این اتصالات میپردازیم.
اتصالات پیچی
از اتصالات پلی اتیلن پیچی بیشتر برای لوله های تا قطر 110 میلیمتر به صورت رزوه ای که می توان لوله ها رو به یکدیگر وصل کرد استفاده می شود. به طوری که از این نوع اتصالات می توان برای چندین بار، باز و بسته شوند بدون اینکه به لوله و اتصالات آسیبی برسد.
از انواع این اتصالات میتوان به: رابط مساوی ، رابط تبدیل ، اتصال نر و ماده ، اتصال فلنچ دار ، زانو مساوی ( 90 درجه ) ، زانو نر و ماده ( 90 درجه ) ، سه راه مساوی ، سه راه تبدیل ، سه راه نر و ماده ، درپوش انتهایی و انواع کمربند های انشعاب اشاره کرد.
اتصالات جوشی
این نوع اتصالات بیشترین استفاده رو در اتصال دهی لوله های پلی اتیلن دارند. اتصالات جوشی از قطر 25 تا 1000 میلیمتر را می توان به صورت تزریقی و قالبی در رده های فشاری 6 بار ، 10 بار و 16 بار تولید کرد. البته 4 بار هم برای اتصال دهی در لوله های فاضلاب تولید می شوند.
از انواع این اتصالات میتوان به: فلنچ پایه کوتاه و بلند ، تبدیل ، سه راه مساوی ، سه راه تبدیل ، زانو 45 و 90 درجه ، گپ ، موفه ، سه راه 45 درجه ، سیفون اشاره کرد. دیگر اتصالات نیز به صورت سفارشی توسط شرکت ناب زیست با استفاده از به روزترین دستگاه های آلمانی تولید میشود.
ویژگی اتصالات لوله HDPE
اتصالات این دسته از لوله ها با توجه به کاربردهای گوناگون شان متفاوت است. اتصالات الکتروفیوژن برای پروژه های گازرسانی و اتصالات پیچی برای پروژه های آبرسانی تا فشار 10 اتمسفر استفاده می شود.برای بقیه پروژه ها از اتصالات جوشی پلی اتیلن طبق استاندارد DIN 16963 آلمان استفاده می شود.
لوله پلی اتیلن دارای انواع استانداردهای مختلف برای کاربرد های متفاوت است که معتبر ترین آنها، استاندارد DIN 8074 آلمان جهت نوع تک جداره و DIN 16963 جهت اتصالات و استاندارد ASTM و استاندارد Isiri 1331 ایران است.
مزایای لوله پلی اتیلن
لوله پلی اتیلن میتواند بهترین گزینه برای سیستم‌های انتقال سیالات در پروژه‌های مختلف صنعتی، نیروگاه ها، خطوط انتقال فاضلاب، سیستم‌های آبیاری تحت فشار قطره‌ای و بارانی، خطوط انتقال گاز، خطوط انتقال آب و شبکه‌های آبرسانی باشد.
این لوله ها در مقایسه با لوله های بتنی یا سیمانی سبک تر بوده و سرعت تولید بالایی دارند. همچنین در مقایسه با لوله های جی آر پی نیز سبک تر بوده ، قیمت پایین تر ی داشته و همچنین سرعت تولید بالاتری دارند. در مقایسه با لوله های فلزی نیز این لوله ها سبکتر ، مقاوم در برابر خوردگی در مقابل سیالات مختلف از جمله اسید ها – مواد قلیایی و همچنین قیمت پایین تر هستند. لوله های پلی اتیلنی در مقابل لوله های پلیکا دارای مقاومت مکانیکی و انعطاف پذیری بیشتر و نهایتا در مقایسه با لوله کاروگیت دارای مزیت تحمل فشار اتمسفری بالاتر و دارای البته قیمت بالاتر می باشد.
به صورت کلی از مزایای لوله های با جنس پلی اتیلن میتوان موارد زیر را برشمرد:
قابلیت اتصال آسان
استحکام بالا، عدم نشتی و در عین حال انعطاف پذیری بالا
مقاومت بالا در برابر تغییرات دما
مقاومت عالی در برابر زمین لرزه و رانش زمین
مقاومت در برابر خوردگی، و در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشید
مقاومت در برابر جوندگان، موریانه‌ها و میکروارگانیسم‌ها
هزینه پایین تعمیرات و نگهداری، صرفه جویی در هزینه‌های تصفیه سیال منتقل شونده به دلیل عدم نشتی در اتصالات پلی اتیلن.
تطابق محصول با دماهای مختلف.
تولید لوله‌ها براساس فشار کاری مورد انتظار و تولید لوله براساس طول عمر مورد نیاز از جمله مزایای لوله HDPE هستند.
کاربرد لوله پلی اتیلن فاضلابی
کاربرد اصلی لوله پلی اتیلن جهت آبرسانی برای انتقال آب در خارج از شهرها و یا در داخل شهرها برای انشعابات اصلی می باشد. مواد پلی اتیلنی که در تولید مورد استفاده قرار میگیرد باید نوع این مواد ، که برای تولید سایر محصولات پلی اتیلنی مورد استفاده قرار میگیرد متفاوت باشد. پلی اتیلن در گریدهای مختلفی تولید و عرضه میگردد که هر کدام از این نوع مواد پلی اتیلن جهت کاربردهای مختلفی مورد استفاده قرار میگیرند.
لوله های پلی اتیلنی عمر طولانی تر، نصب آسان و بدون مشکل، مقاومت در برابر مواد شیمیایی و نور خورشید، وجود انواع اتصالات متفاوت جهت به کاربردن این نوع اتصالات در شرایط محیطی متفاوت است. سیستم های آبیاری، انتقال فاضلاب، انتقال آبهای گل آلود، دفع آب های شیمیایی، پسماند های خطرناک و گاز های فشار بالا بدون فشار به لوله و راهکاری مناسب استفاده کرد که یکی از بهترین نقاط قوت این نوع لوله ها فشار تحمل است.
نحوه تولید لوله های پلی اتیلن
برای تولید لوله پلی اتیلن می بایست از روش اکسترودر استفاده نمود.
به این صورت که مواد اولیه از طریق مکش به داخل اکسترودر وارد می شود.
در اکسترودر با حرارت مواد پلی اتیلن آب می شوند و یک حالت خمیری مانند به خود می گیرند.
مواد ذوب شده به وسیله ماردون که مارپیچ شکل هستند به جلو رانده می شوند.
بعد به قالب وارد شده و در مرحله بعد هنگامی که مواد خوب پخته شدند.
هنگام خروج از کالیبراتور عبور می کنند و در تانک وکیوم با اعمال فشار مناسب شکل داده می شود.
سطح لوله به محض خروج از کالیبراتور به وسیله لایه هایی از جریان آب سرد، خنک می شود.
حرارت لالای مواد مذاب شده پلی اتیلن بعد از خروج از قالب به تدریج در تانک وکیوم و پس از آن در تانک های خنک کننده با استفاده از آب سرد کاهش می یابد .
لوله های تولید شده به وسیله دستگاه کشنده به تدریج از درون تانک های خلع و خنک کننده کشیده می شود و به وسیله مازک زن ها، مشخصات بر روی آن ثبت می گردد. سپس به وسیله دستگاه برش در متراژ های مختلف و معین بریده می شود.
تولید کننده لوله پلی اتیلن درجه یک و درجه دو
تولید کننده لوله پلی اتیلن موظف است جهت تولید لوله تحت فشار از مواد درجه یک پتروشیمی در تولیدات خود استفاده کند تا لوله های تولید شده در مقابل ضربه و فشارهای وارده مقاومت اتمسفری کامل را داشته باشند. این کار باعث میشود محصول دچار شکستگی و ترک خوردن و در نهایت گرفتگی مسیر آب یا فاضلاب نشود.
متاسفانه بعضی از شرکت ها از گرانول و ضایعات و حتی از خرد کردن لوله های کهنه در تولیدات خود استفاده می کنند که این امر باعث تولید لوله کم مقاومت و درجه 3 میشود و به عنوان لوله پلی اتیلنی درجه یک به بازار عرضه می کنند. البته لوله پلی اتیلن درجه دو و حتی درجه 3 استفاده هایی نیز دارد ولی استفاده از آن ها برای آبرسانی مخصوصا آبیاری تحت فشار بسیار کار خطرناک و اشتباهی است.
لوله های پلی اتیلنی درجه 2 کاربردهایی از جمله استفاده بعنوان غلاف لوله های فلزی ، غلاف سیم و کابل برق و مخابرات ، غلاف فیبرهای نوری ، قالب پلها در زیر جاده جهت بتن ریزی سریع دارند. همچنین از آنها میتوان برای جویهای انتقال آب و پساب ها بصورت ثقلی ، استفاده بعنوان ورودی و خروجی منهول های فاضلاب و سپتیک تانک ها ، ساخت شوتینگ زباله و نهایتا ایجاد آبراهه در جداول بین اتوبان ها و پارک ها توسط شهرداری بمنظور آبیاری متمرکز درختان استفاده کرد.
در زمان استعلام قیمت این محصول حتما از تولید کننده بخواهید قیمت همه مدل ها را اعلام کند تا بتوانید به راحتی تصمیم بگیرید . تولید کننده لوله پلی اتیلن می بایست با آگاهی از نوع استفاده مشتری از لوله های خریداری شده ایشان را در بهینه کردن قیمت راهنمایی نماید.
ناب زیست در سال 1394 تولید کننده برتر لوله های پلی اتیلنی دو جداره انتخاب شده است . امیدواریم در سال 1399 نیز بتوانیم تولیدکننده برتر لوله های تکجداره تحت فشار ایران باشیم .
کارخانه لوله پلی اتیلن
کارخانه لوله پلی اتیلن ناب زیست تولید کننده لوله HDPE تک جداره تحت فشار تولیدات خود را از سایز 16 میلیمتر تا سایز 1000 میلیمتر با بهترین مواد درجه یک ( گرید A) پتروشیمی با مقاومت مکانیکی اتمسفری از 4 تا 25 بار فشار تولید می نماید.
بمنظور بررسی کیفیت تولیدات شرکت های تولید کننده لوله پلی اتیلن تحت فشار، از نظر ما ضروری است به کارخانه تولید کننده مراجعه فرمائید و از نزدیک با مواد اولیه و روند تولید را بازرسی فرمائید.
آگاهی از موقعیت جغرافیایی کارخانه لوله پلی اتیلن کمک شایانی به کاهش قیمت تمام شده شما خواهد نمود. چرا که در صورت خرید لوله های پلی اتیلنی ارزان قیمت از مکانی دور دست شما را مجبور خواهد کرد هزینه های حمل و نقل زیادی پرداخت نمائید. این موضوع را بهنگام سرشکن کردن هزینه باربری بر قیمت هر متر لوله تکجداره پلی اتیلنی متوجه خواهید شد. چنانچه لوله ها را از شهری نزدیک به پروژه و با قیمت گران تر خریداری کنید نهایتا مبلغ کمتری پرداخت می کردید.
کارخانه های بسیار خوب تولید کننده این نوع از لوله در سراسر ایران پراکنده هستند . پراکندگی جغرافیایی کارخانه های تولید این محصول به شرح زیر می باشد.
کارخانه لوله پلی اتیلن جهاد زمزم در استان های کرمان ، اهواز ، مشهد ، سنندج و کرمانشاه ، بوکان ، کارخانه گسترش پلاستیک ، سایر استان هایی که کارخانه لوله پلی اتیلن در آنها احداث و بهره برداری گردیده است عبارتند از : تهران ، ساوه ، قزوین ، لوله پلی اتیلن اصفهان ، مشهد ، بیرجند ، شیراز و آذرآوند یا دند لوله در تبریز.
تمامی تولیدات لوله آبیاری این شرکت طبق استاندارد و جدولی وزنی تولید و عرضه می گردند که از آن می توان در زمینه شبکه‌های آبرسانی شهری و روستایی، شبکه‌های فاضلاب شهری و روستایی، شبکه‌های گاز رسانی، شبکه‌های زهکشی، سیستم‌های مایعات و فاضلاب صنعتی، شبکه‌های آبیاری تحت فشار (قطره‌ای و بارانی)، سیستم‌های آبیاری متحرک، پوشش کابل‌های مخابراتی و فیبر نوری، پوشش کابل‌های برق، پوشش لوله‌های فلزی و استفاده به عنوان کانال تهویه کاربرد دارند. لوله های تحت فشار آبیاری از 2.5 بار تا 20 بار تولید و عرضه بازار میگردد.
کارخانه لوله پلی اتیلن ناب زیست دارای استاندارد ملی ایران برای تولید انواع لوله های پلی اتیلن میباشد. دانلود فایل استاندارد 1-9116 | دانلود فایل استاندارد 2-9116 | دانلود فایل استاندارد 14148
خم کردن لوله پلی اتیلن یا تغییر مسیر زاویه بدون اتصالات
خم کردن لوله HDPE به روش سرد
برای خم کردن لوله پلی اتیلن که که قطر کمی دارند، در زوایای بزرگ به ابزار خاصی نیاز نیست. این کار به دلیل انعطاف‌پذیری این لوله‌ها به آسانی قابل انجام است. البته می‌بایست دقت کرد که شعاع قوس به اندازه‌ی کافی بزرگ باشد تا از آسیب دیدن لوله جلوگیری شود. مقدار مجاز برای خم کردن لوله به این شکل متغیر است . همچنین لازم است فاصله‌ی لازم پس از خم شدگی با اتصالات و شیرآلات در نظر گرفت شود.
خم کردن لوله HDPE به روش گرم
اگر قوس مورد نیاز برای خم کردن لوله HDPE کمتر از مقدار مجاز و قابل تحمل برای لوله باشد، می‌بایست با روش گرم کردن بدون شعله مانند گرم کردن با هوای داغ یا روغن داغ این کار به انجام برسد. مقدار داغ شدن می‌بایست در محدوده‌ی استاندارد باشد تا به لوله آسیب نرسد. همچنین گرم شدن باید به صورت یکنواخت باشد.
برای جلوگیری از آسیب دیدن لوله در هنگام خم شدن، لازم است تا داخل آن با ماسه یا مواد دیگری پر شود. پر نکردن داخل لوله ممکن است باعث شود تا لوله صاف شود و تغییر شکل دهد. استفاده از روش گرم برای ایجاد خم در لوله به تجربه زیاد نیازمند است. خم غیراصولی و بدون رعایت نکات لازم باعث کاهش کیفیت لوله پلی اتیلن یا آسیب‌دیدگی و کاهش عمر آن خواهد شد.
قیمت لوله پلی اتیلن وابسته به قیمت موادی است که در تولید آن نوع خاص از لوله مورد استفاده قرار گرفته است. در ساخت این محصول از مواد pe80, pe63, pe40 و pe100 استفاده می شود. به نسبت خلوص مواد اولیه مورد استفاده در تولید و میزان بهره وری تکنولوژی مورد استفاده در کارخانه لوله پلی اتیلن ، قیمت نهایی این لوله ها متفاوت هستند. منظور از خلوص مواد میزان ترکیب مواد اولیه با مواد ضایعاتی هست.
بطور مثال چنانچه شما دستگاه های اکسترود و تولید لوله پلی اتیلن را از کارخانه دورسباخ و یا سینسیناتی آلمان وارد کرده باشید قطعا وزن لوله پلی اتیلن 400 میلیمتر شما نسبت به شرکتی که از کارخانجات چینی خط تولید خود را وارد کرده باشد پایین تر و نهایتا قیمت لوله پلی اتیلن کارخانه شما مناسب تر خواهد بود.
مواد اولیه ضایعاتی از آسیاب کردن لوله های پلی اتیلن مصرف شده ساخته میشوند. لوله هایی که با مواد ضایعاتی مثل گرانول یا کامپاند ساخته میشوند کاربردهای خاص خود را دارند. مثلا” برای غلاف کابل های برق یا فیبر نوری استفاده میشوند. اما برای کاربردهای حساس و تحت فشار و یا پروژه ای که جوش پلی اتیلنی در آن نیاز هست باید از لوله های با کیفیت بالا استفاده کرد. اغلب تولید کنندگان لوله تحت فشار از ضایعات خط تولید خودشان در لوله های تولیدی خود استفاده میکنند.
فرمول محاسبه قیمت روز لوله پلی اتیلن
مقدار موادی که در هر متر لوله مورد استفاده قرار گرفته است ضربدر قیمت روز مواد اولیه ( PE100 or PE800 ) + هزینه های بالاسری تولید + سود کارخانه تولید کننده ( حدودا 20 درصد ) + هزینه های حمل از کارخانه تا محل پروژه.
مواد پلی اتیلنی در تولید لوله های آبیاری تحت فشار استفاده میشود. قیمت این مواد در بورس همواره در حال تغییر و نوسان میباشد. به همین دلیل ثبات نسبی در قیمت لوله‌های پلی اتیلن وجود ندارد.
همچنین فاکتورهای متعدد دیگری اعم از:
نرخ ارز
هزینه حمل و نقل
هزینه های برق
هزینه‌های پرسنلی
و بسیاری موارد دیگر ممکن است در قیمت نهایی لوله HDPE آبیاری و تهیه لیست قیمت تاثیر گذار باشد. از این‌رو تولید کنندگان و فروشندگان قیمتهای خود را به صورت روزانه و با مدت اعتبار یک روز به مشتریان می‌دهند و شرکت در مناقصات یک ریسک بسیار پر خطر میباشد. قیمت لوله پلاستیکی تحت فشار و وزن آن رابطه مستقیم با فشار کاری لوله دارد. هرچه میزان فشار بالاتر باشد وزن و قیمت لوله بالاتر می‌رود.
مفهوم PN و SDR در لوله های پلی اتیلن
PN بیانگر فشاری که لوله قادر به تحمل آن است. اصطلاحا فشار اسمی نیز گفته می شود. PN به نام گذاری عددی هر یک از اجزا سامانه لوله گذاری با توجه به خواص مکانیکی آنها که به عنوان کمیت مرجع به کار می رود.
عبارت PN که بعد از سایز لوله پلی اتیلن استفاده می شود نشان دهنده حداکثر فشاری که آن لوله میتواند تحمل کند. برای مثال لوله DN63 PE100 PN16 یعنی یک لوله که از مواد PE100 ساخته شده و ۶۳ میلیمتر قطر دارد و ۱۶ بار فشار را هم باید تحمل کند.
SDR در لوله های پلی اتیلن مخفف عبارت Standard Dimension Ratio است. sdr به معنی نسبت ابعادی استاندارد گفته میشود و عبارت است از نسبت قطر خارجی به ضخامت جداره لوله. میتوان لوله ها را بر این اساس این مشخصه در جداول استاندارد دسته بندی نمود. مقدار SDR لوله پلی اتیلن، فاکتور اصلی در تعیین قابلیت مقاومت لوله در برابر نیروهای وارد بر آن در هنگام نصب و فشار کاری است.
